Dán đè mã QR tại các cửa hàng - Chiêu thức lừa đảo mới chủ kinh doanh

Thanh toán bằng mã QR là một trong những hình thức thanh toán phổ biến tại Việt Nam bởi sự tiện ích, đơn giản và chi phí thấp.

Tuy nhiên gần đây, có nhiều trường hợp chủ kinh doanh bị thiệt hại tài chính vì tình trạng mã QR của quán bị dán đè bởi mã QR giả mạo.

Đây thủ thuật nhỏ nhưng có thể khiến cả khách hàng và chủ quán mất tiền oan.

1. Chủ kinh doanh mất tiền oan vì bị dán đè mã QR

Mã QR đã và đang ngày càng phổ biến khắp mọi nơi và nhu cầu sử dụng gia tăng bùng nổ sau đại dịch Covid-19. Việc liên kết giữa các đơn vị cũng giúp thanh toán QR trở nên đơn giản, khi ứng dụng của ngân hàng này có thể quét QR của bên khác. Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, trong năm 2022, thanh toán qua mã QR tăng tới 225,36% về số lượng và 243,92% về giá trị so với năm 2021. Trong 5 tháng đầu năm 2023, thanh toán qua mã QR có tốc độ tăng trưởng 151,14% về số lượng và 30,41% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.

Hiện nay, các cửa hàng thường đặt các mã QR được in và đóng khung tại quầy thu ngân để khách quét và thanh toán tiền. Một số nơi còn tạo thành nhiều bản, đặt tại các bàn ăn, khu vực trong quán với mục đích giúp khách hàng có thể thanh toán mọi lúc mọi nơi.

Tuy nhiên đây lại là cơ hội để kẻ gian thực hiện hành vi xấu để đánh lừa khách hàng thanh toán dịch vụ tại các cửa hàng.

Cụ thể, kẻ gian đã lợi dụng sơ hở bằng cách in mã QR có tài khoản ngân hàng của các đối tượng này, sau đó dán đè lên mã QR của chủ quán. Sau khi khách hàng ăn uống xong sẽ quét mã QR để trả tiền cho chủ cửa hàng, nhưng thực chất tiền lại được chuyển vào tài khoản của kẻ lừa đảo qua mã QR giả mạo.

Dù chưa thực sự phổ biến nhưng hình thức lừa đảo này vô cùng nguy hiểm trong xu hướng thanh toán không tiền mặt, mã thanh toán QR được dán ở nhiều nơi trong cửa hàng, quán cafe. Kẻ xấu có thể dễ dàng thực hiện bằng cách đóng giả khách hàng đến quán sử dụng dịch vụ, tranh thủ dán mã QR chỉ mất vài giây.

2. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên

Nhờ những ưu điểm mã QR mang lại mà phương thức thanh toán QR đã trở nên phổ biến rộng rãi. Bên cạnh đó mã QR vẫn tồn tại những điểm bất cập tạo ra lỗ hổng lớn bị kẻ xấu thừa cơ lợi dụng.

Khó kiểm soát: Bất cứ ai có tài khoản ngân hàng đều có thể lấy mã QR cho riêng mình một cách dễ dàng. Việc dễ dàng sở hữu và sử dụng được ngay lập tức khiến mã QR phát tán tràn lan, không có bất kỳ sự kiểm soát nào.
Không an toàn: Hầu hết các chủ quán đều đặt mã QR tại quầy giúp khách hàng dễ dàng thanh toán, tuy nhiên việc đặt mã QR đồng nghĩa với thông tin thụ hưởng được công khai không đảm bảo an toàn & bảo mật thông tin.
Khó xác minh: Thông thường các chủ quán phải kiểm tra biến động số dư trên các app ngân hàng hay nhân viên phải chụp lại giao dịch thanh toán của khách. Cuối ngày sẽ đối soát doanh thu với từng đơn hàng, đối với các đơn hàng lỗi, không nhận được tiền vì không được xử lý ngay tại thời điểm thanh toán nên rất khó xác minh lại giao dịch đặc biệt đối với khách hàng vãng lai.
Không chính xác: Mã QR tĩnh không gắn với thông tin đơn hàng, người tiêu dùng cần nhập tay số tiền để thanh toán rất dễ bị nhập sai số tiền.

Với thanh toán, khi xảy ra bất kỳ sai sót nào từ nhỏ đến lớn đều rất tốn thời gian và nguồn lực để xử lý. Bên cạnh đó còn ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm mua hàng của khách.

3. Ngăn chặn lừa đảo

Để tránh mất tiền oan, khách hàng và chủ kinh doanh cần:

- Phải kiểm tra lại thông tin số tài khoản, tên chủ tài khoản với chủ kinh doanh khi thực hiện quét mã QR để trả tiền.

- Chủ kinh doanh cần rà soát các mã QR để chuyển khoản đặt tại cơ sở kinh doanh của mình nhằm kịp thời phát hiện và gỡ bỏ mã QR giả mạo.

- Sử dụng các giải pháp thanh toán bằng QR Pro khi tích hợp công nghệ gen của các nhà cung cấp uy tín, tạo mã QR theo chuẩn Napas ngay trên chính nền tảng online của nhà cung cấp.

(Theo SAPO)

MÃ QR NGÀY CÀNG PHỔ BIẾN VÀ CHÚNG TA CẦN HỌC CÁCH SỬ DỤNG THÔNG MINH NHẤT